0962875986
sales@pgtech.com.vn
Giỏ hàng 
Van bướm là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng
30/09/2024
Lượt xem: 122
PGTECH là nhà cung cấp đa dạng các dòng van bướm từ các thương hiệu nổi tiếng thế giới EU/G7 cho đa dạng ứng dụng từ PCCC, cấp thoát nước, HVAC, chất thải, dầu khí...cả dạng cơ và dạng điều khiển tự động bằng động cơ điện như van bướm TOZEN Nhật Bản, van bướm điều khiển điện Belimo Thuỵ Sỹ. Với kinh nghiệm tư vấn lắp đặt van bướm và cung cấp các loại van bướm khác nhau cho hàng ngàn dự án lớn nhỏ, chúng tôi sẽ trình bày thông tin tổng hợp về van bướm, cấu tạo của van bướm, nguyên lý hoạt động của van bướm cùng các ứng dụng của van bướm trong bài viết này, nhằm giúp Quý khách hàng hiểu hơn về dòng van được sử dụng phổ biến nhất tại các công trình. Bởi van bướm có cấu tạo và lắp đặt đơn giản, giá thành tốt hơn so với các dạng van khác nhờ vào thiết kế đơn giản hơn.
Van bướm là gì?
Van bướm (Butterfly valves) là một dòng van chuyển động vòng quay một phần tư, được sử dụng trong đường ống để chặn dòng chảy. Người ta thường nói rằng van bướm có thể được sử dụng để điều chỉnh dòng chảy. Tuy nhiên, chúng tôi không khuyến nghị làm như vậy vì nó có thể làm hỏng đĩa van và ảnh hưởng tiêu cực đến các đặc tính bịt kín.
Van bướm được sử dụng trong nhiều môi chất (chất lỏng, khí, hoặc hơi) và quy trình công nghiệp khác nhau, đặc biệt là trong cung cấp, thu gom và phân phối nước, cũng như các trạm bơm và có nhiều trường hợp sử dụng, đặc biệt là trong việc cô lập dòng chảy.
PGTECH phân phối các loại van bướm trong hệ thống van công nghiệp trong đó có van bướm tay gạt và van bướm tay quay với các chất liệu bằng gang, thép và inox.
Van bướm tay quay được sử dụng trong nhiều ứng dụng chất lỏng đó là hệ cấp thoát nước, hệ cứu hỏa, hệ Chiller, hóa chất, nước thải… Thường có những cỡ Van bướm tay quay DN50, DN65, DN80, DN100, DN125, DN150, DN200, DN250, DN300, DN350 là những kích cỡ phổ biến, còn những loại van bướm tay quay cỡ lớn có từ DN400, DN450, DN500, DN600, DN700 và DN800 cho những đường ống cỡ lớn hơn. Những đường ống lớn có thể sử dụng van bướm cỡ lớn tới DN1200.
Van bướm tay gạt là loại van bướm có thiết kế đơn giản nhất. Van bướm tay gạt DN50, DN65, DN80, DN100, DN125, DN150, DN200, DN250, DN300, DN350 là những kích cỡ phổ biến, còn những loại van bướm tay gạt cỡ lớn có từ DN400, DN450, DN500, DN600, DN700 và DN800 cho những đường ống cỡ lớn hơn. Những đường ống lớn có thể sử dụng van bướm cỡ lớn tới DN1200.
Một số ưu điểm chính của van bướm so với các dòng van khác là cấu trúc đơn giản và nhỏ gọn, dẫn đến sản phẩm hoàn thiện có trọng lượng nhẹ hơn và chi phí thấp hơn, với diện tích lắp đặt nhỏ hơn và tốc độ truyền động nhanh hơn.
Ứng dụng của van bướm
Van bướm có thể được sử dụng cho nhiều ứng dụng khác nhau. Van bướm có thể hoạt động tốt trong các ứng dụng cấp nước đường ống lớn và các ứng dụng bùn sệt.
Một số môi chất điển hình của van bướm:
- Nước lạnh, khí, khí gas, cứu hỏa..
- Chất sệt, bùn và chân không
- Nước và hơi nước nhiệt độ cao và áp suất cao
- Ứng dụng khí nén hoặc khí nén
Đối với những hệ thống HVAC, cấp thoát nước và PCCC vẫn thường sử dụng van bướm bằng gang dạng wafer bởi chúng có chi phí rẻ. Còn hệ cấp thoát nước đôi khi có các thiết kế sẽ chọn van bướm bằng inox. Loại van bướm inox này được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng nước thải, dung môi hóa chất và có độ ăn mòn cao. Van bướm bằng thép hoặc hợp chất đặc biệt thường sử dụng cho hệ thống dầu khí, khí LNG, và điện hạt nhân.
Van bướm inox 316 chất lượng cao cho môi trường nước biển, hóa chất, môi trường khắc nghiệt
Đối với hệ thống PCCC thường sử dụng van bướm có tiêu chuẩn UL/FM và loại van bướm kèm công tắc giám sát.
Tìm hiểu về Van cổng và van bướm kèm công tắc giám sát UL/FM trong hệ thống PCCC
Các bộ phận van bướm
Các thành phần chính của van bướm thường bao gồm: thân van, đĩa van, ghế đệm, trục quay của van bướm và các vòng đệm. Cụ thể như sau:
Thân van bướm
Thân van khớp giữa các mặt bích của ống - các loại kết nối cuối phổ biến nhất là loại mặt bích, loại double lug và loại wafer.
Đĩa van bướm
Gắn vào thân van là đĩa van có chức năng như một cổng dừng hoặc điều tiết dòng chảy chất lỏng; van bướm có thể được xem là tương đương với một cổng trong van cổng hoặc một quả bóng trong van bi.
Đĩa van thường được khoan để tiếp nhận thân hoặc trục. Có nhiều biến thể trong thiết kế, hướng và vật liệu đĩa để cải thiện lưu lượng, độ kín và/hoặc mô-men xoắn hoạt động.
Ghế đệm của van bướm
Lớp lót bên trong thân van là một lớp đệm chống rò rỉ bằng kim loại hoặc chất đàn hồi mạnh giúp cố định đĩa van bướm ở đúng vị trí đóng để đạt được sự đóng hoàn toàn.
Trục quay của van bướm
Trục van bướm, cũng thường được gọi là thân van, là bộ phận kết nối đĩa van với cơ cấu truyền động và truyền mô-men xoắn qua chính trục van.
Các vòng đệm
Các vòng đệm được bố trí tại nhiều giao diện bên trong van bướm để đảm bảo độ kín trong quá trình vận hành hoặc để cô lập môi chất xử lý khỏi các bộ phận bên trong van bướm, để có thiết kế linh hoạt hơn và tiết kiệm chi phí hơn.
Các vòng đệm trên mặt ghế van được đảm bảo bằng vòng đệm đàn hồi hình chữ T liên tục được giữ ở chu vi của đĩa van bằng vòng giữ, ngăn không cho vòng đệm bị lăn ra ngoài. Ở vị trí đóng, vòng đệm được ép vào mặt ghế van, tạo ra độ bịt kín ở cả đầu vào và đầu ra. Ở vị trí mở, vòng đệm hoàn toàn không bị ứng suất do thiết kế đĩa lệch tâm kép.
Bằng cách loại bỏ tương tác giữa môi chất xử lý và thân/trục, hệ thống làm kín trục vòng nhiều vòng chữ O đảm bảo độ kín không cần bảo dưỡng trong toàn bộ vòng đời của van bướm.
Bên cạnh đó, còn có các thành phần nhỏ hơn phổ biến hơn như ống lót, ổ trục và chốt cũng là một phần của hầu hết các kết cấu khác của van bướm. Chi tiết về một số thành phần ở đầu truyền động, chẳng hạn như tay cầm, cần gạt, hộp số và tay quay sẽ được đề cập trong phần truyền động.
Nguyên lý hoạt động của van bướm
Cấu tạo của van bướm tương đối đơn giản, với sự quay của đĩa van bướm điều khiển dòng chảy của chất lỏng. Ở vị trí đóng, đĩa chặn lỗ van trong khi ở vị trí mở, đĩa van được định hướng vuông góc với hướng dòng chảy để cho phép chất lỏng chảy. Van bướm thường cung cấp khả năng dòng chảy hai chiều và đóng ngắt. Tuy nhiên, chúng không phải là lỗ khoan đầy đủ, khiến chúng không phù hợp để làm sạch bằng phương pháp hút hoặc lau.
Vật liệu thân van bướm là gang dẻo với lớp phủ bột epoxy trên cả bề mặt bên trong và bên ngoài. Van bướm thường được vận hành bằng tay quay, bánh răng hoặc bộ truyền động hoặc kết hợp cả hai, tùy theo yêu cầu ứng dụng cụ thể và thông số kỹ thuật.
Van bướm, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của van bướm butterfly valve
Cơ cấu vận hành của van bướm
Có nhiều cách để vận hành hoặc kích hoạt van bướm như thực hiện thủ công, bán thủ công hoặc hoàn toàn tự động.
- Điện: Sử dụng bộ truyền động điện để điều khiển van bằng tín hiệu điều khiển 4-20mA và thường được sử dụng để điều chỉnh độ chính xác cao và ứng dụng nhạy cảm với thời gian. Chúng được gọi là van bướm điều khiển điện, thường có dạng điều khiển ON/OFF và điều khiển tuyến tính modulating. Hiện nay, van bướm điện của Belimo là dạng van bướm điều khiển điện tiên tiến nhất, tiết kiệm điện năng và có độ bền cao.
- Khí nén: Cũng được sử dụng cho ứng dụng có độ chính xác cao và sử dụng khí nén để truyền động.
- Thủy lực: Thường được sử dụng cho các ứng dụng yêu cầu mô-men xoắn lớn để mở và đóng van bướm, chẳng hạn như ứng dụng áp suất cao và độ nhớt cao.
- Thủ công: Van bướm vận hành thủ công (van bướm cơ) sử dụng tay quay hoặc cần gạt để vận hành van. Van bướm cơ nhỏ hơn thường được lắp cần gạt. Đối với van bướm cơ kích thước lớn hơn, tay quay được cung cấp và đi kèm với hộp số để truyền mô-men xoắn với lợi thế cơ học cao. Một cách vận hành thủ công khác là trong các trường hợp sử dụng van bướm được chôn dưới lòng đất mà không có hố ga; trong các ứng dụng như vậy, việc vận hành được thực hiện bằng trục chính mở rộng, bộ chuyển đổi adapter / nắp vuông và chìa khóa chữ T tương ứng từ mặt đất.
Do yêu cầu mô-men xoắn thấp hơn nên việc định cỡ và lắp đặt bộ truyền động cho van bướm ít tốn kém hơn so với các loại van khác chẳng hạn như van cổng.
Tìm hiểu về Van bướm điều khiển điện nổi tiếng tiết kiệm năng lượng, hiệu suất hoạt động cao của Belimo Thuỵ Sỹ
Ưu điểm của van bướm
Van bướm có thể sử dụng cho nhiều ứng dụng khác nhau với đa dạng kích cỡ từ DN50 tới DN1200, thậm chí những cỡ lớn lên tới cả DN2000. Van bướm có các kích cỡ DN50, DN65, DN80, DN100, DN125, DN150, DN200, DN250, DN300, DN350, DN400, DN450, DN500, DN600, DN700, DN800, DN900, DN1000, DN1100, DN1200 (A) là được sử dụng phổ biến cho hệ đường ống cấp thoát nước, hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC).
Tùy thuộc vào ứng dụng, van bướm có thể mang lại những lợi thế đáng kể so với các loại van khác, đặc biệt là đối với kích thước trên DN 200 (200 mm). Một số ưu điểm nổi bật của van bướm đó là:
- Nhẹ và nhỏ gọn: Với thiết kế nhỏ gọn và kích thước mặt đối mặt nhỏ hơn, van bướm có diện tích lắp đặt nhỏ hơn đáng kể và tiết kiệm dưới dạng chi phí lắp đặt thấp hơn, bao gồm chi phí nhân công, thiết bị và hỗ trợ đường ống.
- Yêu cầu ít bảo trì: Thiết kế đơn giản, tiết kiệm bao gồm ít bộ phận chuyển động và do đó ít điểm hao mòn hơn, giúp giảm đáng kể yêu cầu bảo trì.
- Thao tác nhanh: Xoay tay cầm 90°, hoặc cơ cấu truyền động sẽ đóng hoặc mở van hoàn toàn. Tuy nhiên, với van bướm lớn hơn, hộp số thường được yêu cầu như một phần của cơ cấu truyền động giúp giảm mô-men xoắn vận hành và đơn giản hóa hoạt động của van bướm nhưng lại ảnh hưởng tới tốc độ.
- Chi phí thấp: Nhờ thiết kế đơn giản, van bướm cần ít vật liệu hơn, thiết kế và sản xuất đơn giản hơn và thường là lựa chọn kinh tế hơn so với các loại van khác. Tiết kiệm chi phí chủ yếu thấy ở các kích thước van lớn hơn, thường là trên DN 300.
- Tính linh hoạt cao: Van bướm có thể sử dụng cho đa dạng ứng dụng khác nhau, bao gồm khả năng lắp đặt dưới lòng đất.
Liên hệ
Nhờ vào cấu tạo và lắp đặt đơn giản, van bướm là dòng van được sử dụng phổ biến nhất trong hệ thống HVAC, cấp thoát nước, PCCC, chất thải, dầu khí… Van bướm có nhiều cách gọi khác nhau nhưng về bản chất người ta gọi theo dạng tay quay hoặc tay gạt kết hợp với chất liệu gang, thép hoặc inox nên mới có các tên gọi như van bướm tay quay gang, van bướm tay gạt gang, van bướm tay quay inox, van bướm tay gạt inox. Van bướm hoạt động thủ công còn được gọi van bướm cơ để phân biệt với dòng van bướm điều khiển điện. Để tìm hiểu rõ hơn về các loại van bướm cùng ứng dụng phù hợp, cũng như cần tư vấn thêm về các loại van khác trong hệ van công nghiệp mà PGTECH đang phân phối, hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi.
PGTech Co., Ltd - Nhà phân phối các thiết bị, sản phẩm công nghiệp uy tín hàng đầu tại Việt Nam và các nước trong Khu Vực
Copyright © - Bản quyền bài viết thuộc về PGTech Việt Nam
Ban Biên Tập Tin Tức: PGTECH
Kỹ sư: Mạnh Thắng
PGTECH CO., LTD