Ảnh hưởng của chất lượng nước tới cân bằng trong hệ thống thế nào?
29/05/2025
Lượt xem: 18
Chất lượng nước – yếu tố tưởng nhỏ nhưng ảnh hưởng lớn. Liệu chất lượng nước có thực sự quan trọng trong hệ thống sưởi hoặc làm mát? Câu trả lời là có – và thậm chí rất quan trọng. Bởi lẽ, nó tác động trực tiếp đến hiệu suất năng lượng của thiết bị, cũng như sự cân bằng lưu lượng trong toàn hệ thống. Lấy ví dụ, nước cứng có thể làm giảm dần lưu lượng dòng chảy do hình thành cặn bám bên trong đường ống, ảnh hưởng đến khả năng phân phối nhiệt đồng đều. Về lâu dài, điều này không chỉ gây mất cân bằng hệ thống mà còn làm tăng chi phí vận hành và bảo trì.
Bài viết dưới đây sẽ phân tích kỹ hơn về ảnh hưởng của chất lượng nước tới sự cân bằng của hệ thống, đồng thời gợi ý các giải pháp xử lý hiệu quả như thiết bị ActivFlo của Inta (Anh Quốc) giúp xử lý nước cứng, hay các sản phẩm van xả khí, lọc tách cặn khử khí, thiết bị tách khí chân không, v.v đến từ thương hiệu Flamco (Hà Lan) – những công nghệ đang ngày càng được ưa chuộng trong các hệ HVAC hiện đại.
Hình ảnh thực tế của thiết bị Lọc tách khí thông minh cho Trung tâm dữ liệu Vietinbank tại Hà Nội
Dấu hiệu cho thấy chất lượng nước kém
Trong một hệ thống nhiệt, chất lượng nước kém thường không dễ nhận ra ngay lập tức – nhưng lại để lại hậu quả nghiêm trọng theo thời gian. Dưới đây là hai dấu hiệu phổ biến nhất:
1. Cặn đá vôi trong nước
Nước trong hệ thống thường chứa các muối khoáng như canxi và magie – đây chính là thủ phạm hình thành nên cặn đá vôi (limescale). Nồng độ canxi và magie càng cao, nước càng “cứng” và càng dễ tạo cặn. Khi nước cứng đi qua những bộ phận sinh nhiệt có nhiệt độ trên 60°C, các khoáng chất này kết tủa và bám lại trên bề mặt kim loại hoặc thành ống dẫn. Kết quả là:
- Tắc nghẽn lưu lượng do đường ống bị thu hẹp;
- Suy giảm hiệu suất truyền nhiệt, dẫn đến hao tốn năng lượng;
- Gia tăng chi phí bảo trì và sửa chữa thiết bị.
Để ngăn chặn tình trạng này, việc xử lý nước ngay từ đầu là vô cùng cần thiết. Một giải pháp hiệu quả và bền vững hiện nay là sử dụng thiết bị xử lý nước cứng ActivFlo của Inta (Anh Quốc). Thiết bị này không sử dụng hóa chất, không dùng muối mà hoạt động theo công nghệ xúc tác điện phân, giúp ngăn chặn quá trình kết tủa canxi-magie, giảm thiểu cặn bám trong đường ống và thiết bị trao đổi nhiệt.

2. Không khí lẫn trong nước
Không khí lọt vào hệ thống có thể gây ra một loạt vấn đề nghiêm trọng:
- Tạo bóng khí và điểm tắc nghẽn do bùn cặn tích tụ;
- Ăn mòn các bộ phận kim loại trong hệ thống;
- Gây nhiễu loạn và suy giảm hiệu suất vận hành.
Không khí trong nước làm giảm tốc độ lưu thông, khiến dòng chảy không ổn định và làm tăng khả năng hình thành cặn. Đây chính là nguyên nhân gây mất cân bằng nghiêm trọng trong hệ thống.
Giải pháp đến từ Flamco (Hà Lan) – bao gồm các thiết bị van xả khí tự động, bộ lọc tách khí (air separator) và lọc tách cặn (dirt separator) hoặc bộ lọc tách cặn khử khí kết hợp – đóng vai trò then chốt trong việc loại bỏ không khí và tạp chất ra khỏi hệ thống. Việc lắp đặt các thiết bị này giúp:
- Duy trì áp suất và lưu lượng ổn định;
- Giảm thiểu sự ăn mòn và tăng tuổi thọ thiết bị;
- Tối ưu hóa cân bằng nhiệt, đảm bảo hệ thống vận hành hiệu quả và tiết kiệm năng lượng.
Giới thiệu về Lọc tách khí thông minh và lọc tách cặn khử khí kết hơp cho hệ HVAC
Tác động tới hiệu suất hệ thống sưởi – Khi nước không còn “trong sạch”
Chất lượng nước không chỉ ảnh hưởng tới sự cân bằng lưu lượng – mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu suất tổng thể của hệ thống nhiệt. Nước cứng hoặc chứa không khí sẽ khiến hệ thống hoạt động kém hiệu quả, gây tiêu hao năng lượng và đẩy chi phí vận hành lên cao.
Các hệ quả cụ thể có thể kể đến:
- Dòng nước trở nên khó kiểm soát, tổn thất áp suất tăng cao khiến các van, ống và thiết bị tỏa nhiệt (như radiator) không vận hành đúng thiết kế.
- Radiator bị tắc nghẽn do bùn và cặn đá vôi, làm giảm khả năng tỏa nhiệt.
- Ống dẫn bị bít kín, lưu lượng không đạt yêu cầu, gây mất cân bằng giữa các nhánh.
- Van cân bằng hoạt động sai lệch: nước kém chất lượng làm thay đổi cài đặt Delta P, gây méo mó lưu lượng thiết kế.
- Hiện tượng xâm thực trong van: không khí trong nước gây ra bong bóng khí, làm mòn dần chi tiết bên trong van cân bằng – có thể dẫn đến hỏng hóc hoàn toàn van sau một thời gian ngắn sử dụng.
Đó là lý do tại sao các chuyên gia hệ thống luôn khuyến nghị sử dụng:
- Bộ xử lý nước cứng ActivFlo (Inta, Anh) – giúp ngăn ngừa hình thành cặn, bảo vệ van cân bằng và thiết bị trao đổi nhiệt.
- Van xả khí, bộ lọc tách khí, lọc tách cặn, hay thiết bị tách khí chân không của Flamco (Hà Lan) – giúp loại bỏ hiệu quả các yếu tố gây rối dòng, ăn mòn và xâm thực.
Hệ thống mất cân bằng – cái giá phải trả
Một hệ thống nhiệt bị mất cân bằng không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà còn kéo theo những hệ lụy lớn về kinh tế và vận hành:
- Hóa đơn năng lượng tăng cao: ví dụ, máy bơm nhiệt có thể tiêu tốn thêm 27% năng lượng, còn nồi hơi tăng khoảng 18% nếu hệ thống không được cân bằng tốt.
- Phân phối nhiệt không đều: một số khu vực trong tòa nhà quá nóng, trong khi nơi khác không đủ ấm – ảnh hưởng tới sự thoải mái của người sử dụng.
- Tiếng ồn khó chịu từ hệ thống: tiếng rít, huýt sáo trong ống là dấu hiệu rõ rệt của mất cân bằng và tồn tại không khí trong hệ thống.
Làm sao để đảm bảo chất lượng nước trong hệ thống?
Việc duy trì chất lượng nước không chỉ là công việc một lần, mà là một quá trình liên tục, cần có giải pháp đúng đắn ngay từ đầu và duy trì trong suốt vòng đời của hệ thống. Dưới đây là hai nhóm giải pháp then chốt:
1. Xử lý bùn cặn và không khí trong hệ thống
Để nước luôn “sạch” và không gây ảnh hưởng tiêu cực tới hiệu suất cũng như cân bằng hệ thống, bạn cần:
- Loại bỏ bùn cặn bằng phương pháp cơ học hoặc hóa học, giúp hệ thống sạch từ bên trong;
- Ngăn không khí xâm nhập, đồng thời loại bỏ không khí đã tồn tại trong hệ thống – vốn là nguyên nhân gây ăn mòn và tạo bọt khí;
- Lắp đặt thiết bị tách cặn có nam châm, giúp giữ lại cả hạt kim loại (như oxit sắt từ quá trình ăn mòn) lẫn các tạp chất phi từ tính;
- Bơm định lượng hóa chất để chống ăn mòn và ổn định tính chất nước;
- Kiểm tra định kỳ chất lượng nước để đảm bảo các chỉ số luôn trong ngưỡng an toàn.
Các thiết bị đến từ nhà sản xuất Flamco (Hà Lan) như Bộ tách khí Flamcovent, tách cặn Flamco Clean Smart và bộ lọc nam châm Flamco Clean Smart Magnetic đang được ứng dụng rộng rãi tại châu Âu và Việt Nam, vì hiệu quả cao, dễ lắp đặt và tương thích nhiều loại hệ thống.
Vì sao cần lắp đặt Lọc tách cặn khử khí Dirt and Air Separator cho hệ Chiller và Heating?
2. Sử dụng vật liệu phù hợp ngay từ đầu
Trong quá trình thiết kế và lắp đặt hệ thống nhiệt – đặc biệt là trong các công trình mới – lựa chọn vật liệu đường ống phù hợp là điều vô cùng quan trọng. Bạn nên:
- Ưu tiên các vật liệu không xốp, hạn chế khuếch tán oxy từ ngoài vào hệ thống;
- Sử dụng ống đa lớp (multi-layer) hoặc ống PEX 5 lớp, giúp duy trì độ kín khí và giảm nguy cơ ăn mòn nội sinh.
Việc đầu tư vào vật liệu và thiết bị chất lượng ngay từ giai đoạn xây dựng không chỉ giúp duy trì hiệu suất hệ thống, mà còn giảm thiểu chi phí bảo trì về sau. Đừng quên rằng, theo thống kê, chi phí đầu tư ban đầu chỉ chiếm khoảng 30%, trong khi chi phí vận hành và bảo trì có thể lên tới 70% tổng vòng đời hệ thống. Một lựa chọn thông minh từ đầu sẽ giúp bạn tiết kiệm lâu dài.
Bảo trì hệ thống – Chìa khóa giữ cân bằng và hiệu suất lâu dài
Bảo trì định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chất lượng nước, sự cân bằng thủy lực và hiệu suất tổng thể của hệ thống sưởi/làm mát. Một số bước thiết yếu dưới đây giúp ngăn ngừa hỏng hóc, tiết kiệm chi phí và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
1. Loại bỏ không khí trong hệ thống
Không khí lọt vào hệ thống là nguyên nhân gây ra nhiều sự cố như tắc nghẽn, ăn mòn và tiếng ồn. Việc xả khí thủ công tại các vị trí cao, đặc biệt là trên các radiator, nên được thực hiện trong quá trình nạp đầy hệ thống.
Tuy nhiên, để tiết kiệm thời gian và đảm bảo hiệu quả, bạn nên lắp đặt van xả khí tự động Flexvent của Flamco, được thiết kế để hoạt động liên tục và chính xác. Lưu ý: thiết bị này nên được lắp ở điểm cao nhất của hệ thống, chứ không phải trên ống dẫn trực tiếp.
Van siêu xả khí Flexvent Max áp lực làm việc PN25, chống rò rỉ, độ bền cao có gì đặc biệt?
2. Loại bỏ vi bọt khí (microbubble)
Vi bọt khí nhỏ li ti không thể thoát ra bằng cách xả khí thông thường. Chúng cần được bắt giữ trong dòng nước rồi tách ra khỏi hệ thống bằng thiết bị chuyên dụng. Đồng thời, nhiều vi bọt khí cũng kết hợp với tạp chất kim loại hình thành bùn từ tính, có thể gây tắc nghẽn đường ống và thiết bị.
Để xử lý triệt để, nên sử dụng thiết bị tách khí như Flamcovent hoặc XStream Air Separator, lắp tại đầu ra của nồi hơi – nơi nhiệt độ cao khiến vi bọt dễ tách nhất. Các thiết bị này giúp:
- Loại bỏ vi bọt khí liên tục khi hệ thống vận hành;
- Hạn chế hiện tượng ăn mòn;
- Cải thiện lưu lượng và phân phối nhiệt.
Hướng dẫn lắp đặt lọc tách cặn, tách khí Xstream cho hệ thống Bơm nhiệt Heat Pump và Chiller
3. Khử khí hòa tan trong nước (degassing)
Không khí không chỉ tồn tại ở dạng bọt mà còn hòa tan trong nước, đặc biệt là oxy – nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ăn mòn các bộ phận kim loại. Việc khử khí hòa tan sẽ bảo vệ hệ thống khỏi hỏng hóc sớm và giảm tần suất bảo trì.
Thiết bị tách khí chân không Vacuum Degasser của Flamco là một giải pháp khử khí tự động, lắp tại đường hồi của hệ thống. Với nguyên lý hút chân không, Vacuum Degasser đảm bảo:
- Khử khí hiệu quả từ nước cấp và nước bù;
- Giảm hiện tượng xâm thực trong van và bơm;
- Giữ ổn định áp suất, giảm nguy cơ tăng áp và rò rỉ.
Thiết bị tách khí chân không Vacuum Degasser, nguyên lý hoạt động và lợi ích khi lắp cho hệ HVAC
4. Kết nối giải pháp toàn diện – Đảm bảo hiệu quả dài lâu
Chất lượng nước ảnh hưởng trực tiếp đến cân bằng hệ thống, hiệu suất năng lượng và độ bền thiết bị. Với các giải pháp đồng bộ từ công nghệ xử lý nước cứng ActivFlo (Inta – Anh) đến các thiết bị chuyên dụng của Flamco (Hà Lan) như:
- Flexvent (van xả khí tự động)
- XStream / Flamcovent (lọc tách cặn, tách khí)
- Vacuum Degasser (tách khí chân không)
- Flamcovent Clean Smart (lọc tách cặn khử khí từ tính thông minh)
…bạn hoàn toàn có thể xây dựng và vận hành một hệ thống bền vững, tiết kiệm năng lượng và dễ bảo trì.
Kết luận: Chất lượng nước – Yếu tố cốt lõi cho hệ thống vận hành hiệu quả và bền vững
Chất lượng nước đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sự cân bằng và hiệu suất của hệ thống sưởi và làm mát. Những vấn đề tưởng chừng nhỏ như nước cứng, không khí lẫn trong nước, vi bọt khí hay cặn bẩn tích tụ theo thời gian có thể âm thầm phá vỡ cân bằng thủy lực, làm giảm lưu lượng, gây tắc nghẽn, ăn mòn thiết bị và khiến hệ thống vận hành kém ổn định.
Tuy nhiên, những rủi ro này hoàn toàn có thể kiểm soát nếu chúng ta chủ động ứng dụng các giải pháp phù hợp từ giai đoạn thiết kế đến quá trình vận hành. Việc sử dụng thiết bị xử lý nước cứng ActivFlo (Inta, Anh Quốc) giúp ngăn ngừa hình thành cặn đá vôi một cách hiệu quả mà không cần hóa chất. Kết hợp với các thiết bị chuyên dụng đến từ Flamco (Hà Lan) như van xả khí Flexvent, lọc tách khí Flamcovent, tách cặn XStream, bộ lọc cặn từ tính thông minh Dirt and Air Separator Smart và thiết bị tách khí chân không Vacuum Degasser, toàn bộ hệ thống được bảo vệ toàn diện khỏi các tác nhân gây mất cân bằng và suy giảm hiệu suất.
Đầu tư vào chất lượng nước không chỉ là một quyết định kỹ thuật đúng đắn, mà còn là cam kết cho một hệ thống vận hành ổn định, tiết kiệm năng lượng và bền vững trong dài hạn. Khi nước sạch – hệ thống khỏe. Khi hệ thống khỏe – công trình vận hành hiệu quả, êm ái và đáng tin cậy.
PGTECH – Đại diện phân phối chính hãng các giải pháp kỹ thuật hàng đầu châu Âu
PGTECH tự hào là đơn vị phân phối chính thức tại Việt Nam cho nhiều thương hiệu uy tín toàn cầu trong lĩnh vực cơ điện và HVAC như ActivFlo (Inta – Vương quốc Anh) và Flamco (Hà Lan). Với kinh nghiệm lâu năm trong ngành cùng đội ngũ kỹ sư giàu chuyên môn, PGTECH không chỉ cung cấp sản phẩm chất lượng cao mà còn mang đến giải pháp kỹ thuật đồng bộ, tối ưu hiệu suất, tiết kiệm năng lượng và đảm bảo vận hành bền vững cho hàng nghìn công trình từ dân dụng đến công nghiệp trên cả nước.
PGTECH GROUP LIMITED - Nhà phân phối các thiết bị, sản phẩm công nghiệp uy tín hàng đầu tại Việt Nam và các nước trong Khu Vực
Copyright © - Bản quyền bài viết thuộc về PGTECH Việt Nam
Ban Biên Tập Tin Tức: PGTECH
Kỹ sư: Đỗ Trường
PGTECH GROUP LIMITED
VPGD: Tầng 3, Tòa Nhà C14-CT1, Bắc Hà, Bộ Công An, Đường Tố Hữu, Nam Từ Liêm, HN.
Địa Chỉ: PGTECH GROUP LIMITED số 12, Ngõ 28, Đường Tây Hồ, Phường Quảng An, Quận Tây Hồ, TP. Hà Nội
Điện Thoại: 024-730235 88 - Hotline: 0962 875 986
Fax: 024-730235 89
Email: info@pgtech.com.vn; sales@pgtech.com.vn
Website: www.pgtech.com.vn