5 yếu tố để chọn hệ thống phun nước chữa cháy phù hợp

30/07/2025

Lượt xem: 63

Việc lựa chọn hệ thống phun nước chữa cháy phù hợp đóng vai trò quan trọng trong công tác phòng cháy chữa cháy, đặc biệt tại các công trình công nghiệp, thương mại, dân dụng cao tầng hay nhà kho chứa hàng hóa. Một hệ thống sprinkler được thiết kế đúng sẽ giúp kiểm soát và dập tắt đám cháy kịp thời, hạn chế thiệt hại về người và tài sản. Ngược lại, lựa chọn sai loại đầu phun có thể dẫn đến tình trạng kích hoạt sai lệch, hiệu quả phun kém hoặc không phù hợp với đặc điểm môi trường sử dụng.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 5 yếu tố quan trọng nhất khi lựa chọn hệ thống sprinkler, với ví dụ minh họa từ các dòng đầu phun chữa cháy tự động Fesco Hàn Quốc – một thương hiệu đầu phun chất lượng cao, đạt chuẩn UL, FM được tin dùng tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

PGTECH là nhà cung cấp các loại Đầu phun Sprinkler cho hệ PCCC thương hiệu Fesco Hàn Quốc

1. Nhiệt độ kích hoạt – Yếu tố cốt lõi tránh kích hoạt ngoài ý muốn

Mỗi đầu phun chữa cháy đều được thiết kế để kích hoạt ở một ngưỡng nhiệt độ nhất định. Đây là yếu tố tối quan trọng nhằm đảm bảo rằng đầu phun chỉ hoạt động khi thực sự xảy ra cháy, không bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ môi trường thông thường.

Vì sao phải chọn nhiệt độ kích hoạt phù hợp?

Nếu nhiệt độ kích hoạt quá thấp so với điều kiện thực tế tại trần nhà hoặc khu vực lắp đặt (ví dụ gần thiết bị tỏa nhiệt, bếp công nghiệp…), đầu phun có thể kích hoạt sai – gây thiệt hại không đáng có. Ngược lại, nếu nhiệt độ quá cao so với môi trường, đầu phun có thể phản ứng chậm, làm giảm hiệu quả dập cháy ban đầu.

Theo tiêu chuẩn NFPA 13, các mức nhiệt kích hoạt thường gặp gồm:

Loại nhiệt độ

Nhiệt độ kích hoạt (°C)

Màu ampoule (ống thủy tinh)

Thường (Ordinary)

57–77°C

Đỏ

Trung bình (Intermediate)

79–107°C

Vàng

Cao (High)

121–149°C

Xanh lục

Rất cao (Very High)

163–191°C

Xanh dương

Đặc biệt (Extra High)

204–246°C

Tím

Siêu cao (Ultra High)

260°C trở lên

Đen

Giải pháp từ Fesco Hàn Quốc

Các dòng đầu phun sprinkler Fesco đều được sản xuất với đầy đủ dải nhiệt độ kích hoạt, sử dụng ampoule màu sắc tiêu chuẩn giúp nhận biết dễ dàng. Đặc biệt, Fesco cung cấp cả các dòng đầu phun:

  • Chịu nhiệt độ cao cho khu vực nhà bếp công nghiệp, khu vực gần lò hơi, thiết bị cơ khí sinh nhiệt;
  • Đầu phun nhiệt độ thấp cho nhà ở, văn phòng, hoặc khu vực dân dụng thông thường;
  • Đầu phun chống đông (Anti-freeze sprinkler) – loại thông thường và loại thẩm mỹ – dành cho môi trường khí hậu lạnh, giúp hệ thống không bị tắc nghẽn do đóng băng.

Việc lựa chọn đúng nhiệt độ kích hoạt không chỉ đảm bảo độ nhạy chính xác mà còn kéo dài tuổi thọ đầu phun và giảm chi phí bảo trì hệ thống về lâu dài.

Khám phá Đầu phun chữa cháy Sprinkler chống đông, giải pháp cho kho lạnh, nơi có nhiệt độ thấp

2. Hệ số K (K-Factor) – Chìa khóa tính toán lưu lượng nước

Hệ số K (K-Factor) là một thông số kỹ thuật cực kỳ quan trọng, dùng để xác định lưu lượng nước phun ra từ đầu sprinkler tại một mức áp suất nhất định. Hệ số này được quy định bởi nhà sản xuất và có công thức chuẩn như sau:

Q = K × √P

Trong đó:

  • Q: Lưu lượng nước (gallons per minute hoặc lít/phút)
  • K: Hệ số K của đầu phun
  • P: Áp suất tại đầu phun (psi hoặc bar)

Vì sao hệ số K quan trọng?

Việc lựa chọn đúng hệ số K giúp đảm bảo đầu phun sprinkler có thể:

  • Cung cấp đủ lưu lượng nước để kiểm soát hoặc dập tắt đám cháy
  • Phù hợp với đặc điểm áp lực của nguồn cấp nước tại công trình
  • Giảm thiểu thất thoát nước và đảm bảo tính hiệu quả kinh tế cho hệ thống

Ví dụ, trong các hệ thống có áp lực nước thấp, bạn nên sử dụng đầu phun có hệ số K cao để đảm bảo lưu lượng đủ lớn. Ngược lại, ở nơi có áp lực nước cao nhưng lượng nước không dồi dào, đầu phun có hệ số K thấp sẽ là lựa chọn tối ưu để tránh tiêu hao nước quá mức.

Dải hệ số K thông dụng

Hệ số K (US)

Hệ số K (Metric)

Ứng dụng phổ biến

K2.8

K40

Nhà ở, văn phòng nhỏ

K5.6

K80

Tòa nhà thương mại, kho

K8.0

K115

Nhà máy, trung tâm dữ liệu

K11.2

K160

Kho hàng cao, ứng dụng thách thức

K14.0 trở lên

K200+

Nhà máy công nghiệp lớn, hệ thống foam

Giải pháp đầu phun từ Fesco Hàn Quốc

Fesco cung cấp đa dạng dòng đầu phun với các hệ số K tiêu chuẩn và đặc biệt, phù hợp với nhiều mô hình công trình khác nhau:

  • Đầu phun K80 (K5.6): loại phổ biến trong các công trình thương mại, nhà cao tầng, trung tâm thương mại;
  • Đầu phun K115 (K8.0): chuyên dùng cho khu công nghiệp, nhà xưởng có mức rủi ro cháy cao;
  • Đầu phun K160+ (K11.2 – K14.0): dành cho các công trình yêu cầu lưu lượng nước lớn như kho hàng, hệ thống chữa cháy foam;
  • Ngoài ra, Fesco cũng cung cấp các dòng đầu phun có hệ số K nhỏ như K40, phù hợp cho ứng dụng dân dụng hoặc trong các hệ thống chữa cháy kết hợp.

Việc Fesco cung cấp đầy đủ dải hệ số K giúp nhà thiết kế, kỹ sư và chủ đầu tư linh hoạt hơn khi lựa chọn loại đầu phun tối ưu nhất cho từng hệ thống.

PGTECH là nhà phân phối đa dạng các loại đầu phun sprinkler fesco Hàn Quốc
Đầu phun sprinkler tiêu chuẩn UL/FM của Fesco Hàn Quốc với đa dạng chủng loại

3. Hướng lắp đặt (Orientation) – Lựa chọn linh hoạt theo không gian và kiến trúc

Một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả phun và tính thẩm mỹ của hệ thống sprinkler chính là hướng lắp đặt đầu phun. Mỗi kiểu lắp đặt sẽ quyết định cách nước phân tán khi đầu phun hoạt động – từ đó ảnh hưởng đến khả năng bao phủ đám cháy và tương thích với thiết kế trần, tường hoặc không gian nội thất của công trình.

Các hướng lắp đặt phổ biến

Dưới đây là 5 kiểu lắp đặt đầu phun phổ biến theo tiêu chuẩn quốc tế (NFPA):

Kiểu lắp đặt

Mô tả

Ứng dụng

Upright (hướng lên)

Gắn ngược, phần chặn tia (deflector) nằm trên, phun nước hướng lên và tỏa ra dạng ô dù ngược

Khu vực trần mở, kho hàng, khu công nghiệp

Pendent (hướng xuống)

Gắn thẳng từ trần xuống, nước phun xuống dưới và tỏa hình ô dù

Tòa nhà văn phòng, căn hộ, trung tâm thương mại

Horizontal Sidewall (hướng ngang)

Lắp ngang trên tường sát trần, phun nước hình cung về phía trước

Hành lang, phòng khách sạn, khu vực trần thấp

Recessed (đầu âm trần)

Thân đầu phun ẩn trong hộp kim loại, chỉ lộ phần deflector

Tăng thẩm mỹ, dùng cho nhà ở, văn phòng

Concealed (đầu ẩn hoàn toàn)

Toàn bộ đầu phun nằm trong hộp chìm có nắp che, chỉ mở ra khi kích hoạt

Thiết kế cao cấp, biệt thự, showroom

Các dòng đầu phun sprinkler tương ứng từ Fesco Hàn Quốc

Fesco cung cấp đầy đủ các kiểu lắp đặt tương thích với mọi dạng công trình, từ dân dụng đến công nghiệp:

  • Đầu phun Pendent và Upright Fesco: được ứng dụng nhiều trong hệ thống sprinkler ướt tiêu chuẩn tại nhà xưởng, tòa nhà văn phòng, khu dân cư cao tầng;
  • Đầu phun Sidewall: phù hợp với khu vực trần thấp, hành lang dài, hoặc khu vực khó lắp đặt hệ thống treo trần;
  • Đầu phun âm trần Recessed và Concealed: Dòng Concealed Sprinkler của Fesco tích hợp nắp che thẩm mỹ, chỉ bung ra khi nhiệt độ đạt ngưỡng kích hoạt; được thiết kế để bảo vệ cả không gian sống lẫn kiến trúc nội thất cao cấp, rất phù hợp với căn hộ cao cấp, biệt thự, resort, showroom.
Đầu phun chữa cháy âm trần Fesco Hàn Quốc tiêu chuẩn UL
Đầu phun chữa cháy âm trần Fesco Hàn Quốc tiêu chuẩn UL

Fesco cũng cung cấp đầu phun chữa cháy thẩm mỹ Flush Type – một lựa chọn hoàn hảo kết hợp giữa hiệu quả và thiết kế tinh tế, gần như phẳng tuyệt đối với trần, đặc biệt được ưa chuộng trong các công trình hiện đại.

Lựa chọn Đầu phun chữa cháy Sprinkler thẩm mỹ FlushType hay đầu phun bóng thuỷ ngân tiêu chuẩn UL/FM

Gợi ý kỹ thuật: Khi thiết kế hệ thống PCCC, cần phối hợp chặt chẽ giữa kỹ sư cơ điện và kiến trúc sư để lựa chọn hướng lắp đặt đầu phun phù hợp với không gian mà vẫn đảm bảo bán kính bao phủ và độ đồng đều tia phun.

4. Loại đáp ứng (Response Type) – Tốc độ phản ứng là yếu tố sống còn

Loại đáp ứng, hay còn gọi là độ nhạy nhiệt (thermal sensitivity), thể hiện tốc độ mà đầu phun phản ứng với nhiệt độ môi trường để kích hoạt. Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng, đặc biệt trong giai đoạn đầu của đám cháy – khi phản ứng càng nhanh, nguy cơ lan rộng càng được hạn chế.

Hai loại đáp ứng phổ biến

Loại đáp ứng

Đặc điểm

Ứng dụng

Standard Response (SR)

Phản ứng ở tốc độ tiêu chuẩn, phù hợp với hệ thống PCCC truyền thống

Nhà xưởng, kho hàng, khu công nghiệp

Quick Response (QR)

Phản ứng nhanh hơn (RTI ≤ 50 m½·s½), giảm thời gian kích hoạt, tăng tốc độ kiểm soát cháy

Văn phòng, bệnh viện, trường học, nơi có mật độ người cao

RTI (Response Time Index) là chỉ số đánh giá độ nhạy nhiệt, càng thấp càng phản ứng nhanh.

Các dòng đầu phun Quick Response & Standard Response của Fesco

Fesco Hàn Quốc hiện đang sản xuất cả hai dòng đầu phun với loại đáp ứng SR và QR, phù hợp với yêu cầu thiết kế hệ thống phòng cháy tại nhiều loại công trình:

  • Dòng Quick Response:
    • Thiết kế đáp ứng tiêu chuẩn QR theo NFPA 13;
    • Đặc biệt phù hợp cho công trình có mật độ người cao, cần hệ thống kích hoạt nhanh để đảm bảo an toàn sinh mạng;
    • Các sản phẩm như đầu phun thẩm mỹ Concealed Quick Response hoặc Recessed QR của Fesco được sử dụng nhiều trong trường học, bệnh viện, trung tâm thương mại.
  • Dòng Standard Response:
    • Được thiết kế để kiểm soát cháy hiệu quả ở khu vực rộng, ít người, như nhà kho, xưởng sản xuất, tầng hầm kỹ thuật;
    • Đây là dòng sản phẩm phổ thông, hiệu quả kinh tế, được nhiều nhà thầu tin dùng.

Ngoài ra, Fesco còn cung cấp một số dòng đầu phun đặc thù có phản ứng nhanh, kết hợp với chức năng thẩm mỹ như Concealed QR – phù hợp với yêu cầu kép: bảo vệ hiệu quả và giữ thẩm mỹ cho không gian cao cấp.

Gợi ý kỹ thuật: Khi lựa chọn loại đáp ứng, cần cân nhắc yếu tố thời gian phát hiện cháy mong muốn, mật độ người, và mức độ nguy cơ lan cháy trong khu vực. Trong nhiều công trình hiện đại, việc ưu tiên đầu phun QR đang trở thành xu hướng phổ biến để nâng cao hiệu quả bảo vệ tài sản và con người.

5. Đặc điểm thiết kế và hiệu suất đầu phun (Design and Performance Characteristics)

Không chỉ nhiệt độ kích hoạt hay hướng lắp đặt, đặc điểm thiết kế và hiệu suất hoạt động chính là những yếu tố then chốt tạo nên hiệu quả tổng thể của hệ thống phun nước chữa cháy. Mỗi loại đầu phun được thiết kế để phục vụ cho những môi trường và nguy cơ cháy nổ khác nhau.

Dưới đây là một số loại thiết kế phổ biến – đồng thời là những dòng sản phẩm tiêu biểu được Fesco Hàn Quốc sản xuất và phân phối:

1. Spray Type (Đầu phun tiêu chuẩn – phổ thông)

  • Đặc điểm: Tạo ra hình nón nước dạng ô, kiểm soát đám cháy trong phạm vi rộng.
  • Hiệu suất: Được ứng dụng rộng rãi trong các hệ thống phòng cháy truyền thống.
  • Ứng dụng phổ biến: Cao ốc văn phòng, chung cư, trung tâm thương mại.

🟢 Dòng đầu phun tiêu chuẩn của Fesco đạt tiêu chuẩn UL/FM, có đủ cả loại pendant, upright và sidewall.

2. CMDA – Control Mode Density Area

  • Đặc điểm: Đầu phun spray được thiết kế để kiểm soát cháy theo mật độ phun và diện tích bao phủ.
  • Hiệu suất: Phù hợp với khu vực có rủi ro cháy cao hoặc hàng hóa dễ cháy.
  • Ứng dụng phổ biến: Kho lạnh, xưởng sản xuất, nhà máy hóa chất.

🟢 Fesco có các model CMDA với lưu lượng lớn, tương thích với hệ thống NFPA 13 cho kho xưởng.

3. CMSA – Control Mode Specific Area

  • Đặc điểm: Tạo ra giọt nước lớn, tăng khả năng xuyên qua khói và lửa dày.
  • Hiệu suất: Được thiết kế đặc biệt cho đám cháy nguy cơ cao như chất dễ cháy, vật liệu xếp chồng cao.
  • Ứng dụng phổ biến: Kho hàng chứa pallet, nhà xưởng sản xuất nhựa, kho xăng dầu.

🟢 Fesco phát triển dòng đầu phun CMSA để tăng cường khả năng kiểm soát đám cháy tại các khu vực lưu trữ nguy hiểm.

4. Extended Coverage Sprinklers (Đầu phun mở rộng diện tích)

  • Đặc điểm: Có khả năng bao phủ khu vực lớn hơn so với đầu phun tiêu chuẩn.
  • Hiệu suất: Giúp giảm số lượng đầu phun và đường ống trong hệ thống, tiết kiệm chi phí thi công.
  • Ứng dụng phổ biến: Trung tâm hội nghị, sân vận động trong nhà, siêu thị lớn.

🟢 Fesco cung cấp các model Extended Coverage phù hợp cho các thiết kế có trần cao, yêu cầu bao phủ rộng.

5. Đầu phun phản ứng nhanh Quick Response (QR) Sprinklers

  • Đặc điểm: Đáp ứng nhanh hơn khi có cháy – thời gian phản ứng ngắn.
  • Hiệu suất: Tăng hiệu quả cứu người trong giai đoạn đầu của đám cháy.
  • Ứng dụng phổ biến: Trường học, bệnh viện, rạp chiếu phim, khách sạn.

🟢 Các dòng đầu phun phản ứng nhanh của Fesco thường có lớp phủ chrome hoặc white-painted phù hợp không gian có yếu tố thẩm mỹ.

6. Đầu phun hở Dencher/Open Sprinklers (Dùng cho hệ thống deluge)

  • Đặc điểm: Không có bộ phận cảm biến nhiệt, luôn mở sẵn.
  • Hiệu suất: Cho phép phun đồng loạt khi được kích hoạt từ van điều khiển trung tâm.
  • Ứng dụng phổ biến: Xưởng lọc dầu, nhà máy hóa chất, khu vực lưu trữ nguy hiểm.

🟢 Fesco sản xuất cả dòng đầu phun hở đáp ứng các thiết kế hệ thống chữa cháy kiểu deluge hoặc pre-action.

Tóm lại, mỗi thiết kế đầu phun đi kèm hiệu suất phun nước, hình nón phủ nước, và lượng nước phun ra phù hợp với từng loại nguy cơ cháy. Việc lựa chọn đúng loại đầu phun không chỉ tối ưu hóa hiệu quả dập lửa mà còn giúp tiết kiệm chi phí lắp đặt và vận hành hệ thống PCCC.

Tìm hiểu về Đầu phun Sprinkler, Ống mềm nối đầu phun Sprinkler Fesco: thương hiệu PCCC uy tín số 1

Kết luận

Việc lựa chọn hệ thống phun nước chữa cháy phù hợp không chỉ dừng lại ở việc đảm bảo an toàn cho người và tài sản mà còn là yếu tố quyết định hiệu quả phòng cháy chữa cháy trong dài hạn. Từ nhiệt độ kích hoạt, K-Factor, hướng lắp đặt, tốc độ đáp ứng, cho đến thiết kế và hiệu suất hoạt động, mỗi yếu tố đều đóng vai trò then chốt.

Với danh mục sản phẩm đa dạng, đạt tiêu chuẩn quốc tế như UL, FM, KFI, các dòng đầu phun sprinkler của Fesco Hàn Quốc mang đến sự linh hoạt trong thiết kế và tính năng, phù hợp cho mọi loại công trình – từ khu dân cư, cao ốc văn phòng đến kho hàng, nhà xưởng hoặc khu vực đặc thù như hầm chứa, nhà máy hóa chất.

Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp tối ưu về hệ thống sprinkler, việc tư vấn kỹ thuật từ các chuyên gia, kết hợp với lựa chọn đúng loại đầu phun theo từng điều kiện cụ thể sẽ đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả, tiết kiệm chi phí và phù hợp với các tiêu chuẩn an toàn hiện hành.

 

PGTECH GROUP LIMITED - Nhà phân phối các thiết bị, sản phẩm công nghiệp uy tín hàng đầu tại Việt Nam và các nước trong Khu Vực

Copyright © - Bản quyền bài viết thuộc về PGTech Việt Nam

Ban Biên Tập Tin Tức: PGTECH

                                              Kỹ Sư: Hữu Trường

PGTECH GROUP LIMITED

VPGDTầng 3, Tòa Nhà C14-CT1, Bắc Hà, Bộ Công An, phố Tố Hữu, Phường Đại Mỗ, Thành Phố Hà Nội.

 Địa Chỉ: PGTECH GROUP LIMITED số 12, Ngõ 28, Đường Tây Hồ, Phường Tây Hồ, TP. Hà Nội, Việt Nam.

Điện Thoại: 024-730235 88 - Hotline: 0962 875 986

Fax: 024-730235 89

Email: info@pgtech.com.vn;      sales@pgtech.com.vn 

Website: www.pgtech.com.vn

 
Hotline Message Gmail Zalo
top
Thông báo
Đóng